Gradonačelnica Amsterdama se izvinila zbog uloge grada u progonu Jevreja tokom rata

AMSTERDAM - Gradonačelnica Amsterdama Femke Halsema izvinila se danas zbog uloge grada u progonu Jevreja tokom Drugog svetskog rata, preneo je NL tajms.

Ona je izvinjenje jevrejskim organizacijama uručila u Holandskom pozorištu, u jevrejskom kulturnom kvartu u Amsterdamu, tokom komemoracije za Jom Hašoa, godišnji Dan sećanja na Holokaust.

"Kada je došlo do gužve, amsterdamska vlada nije bila odlučna i nije bila milosrdna. I užasno je izneverila svoje jevrejske stanovnike. U ime gradske vlasti, izvinjavam se zbog ovoga", rekla je Halsema.

Ona je kazala da "istorija ne može da se poništi", ali da je dužnost sadašnjih naraštaja da sačuvaju sećanja na sve žrtve progona Jevreja.

Gradonačelnica je rekla da su tokom Drugog svetskog rata gradske vlasti u Amsterdamu aktivno sarađivale sa okupatorskim, nacističkim nemačkim snagama.

Halsema je kazala da su opštinski zvaničnici tada dali podatke gde žive Jevreji iz Amsterdama, da je amsterdamska gradska policija sarađivala u deportaciji desetina hiljada Jevreja, a opština je stavila na raspolaganje tramvaje gradskog javnog prevoznika kako bi pomogla u transportu onih koji su deportovani.

Ona je nemački zahtev za registraciju Jevreja iz Amsterdama u Drugom svetskom ratu nazvala "korakom ka izolaciji, ponižavanju, deportovanju, dehumanizaciji i ubistvu 60.000 amsterdamskih Jevreja".

Do početka Drugog svetskog rata Holandija, a posebno Amsterdam bili su glavni centar jevrejske populacije u Evropi, a Amsterdam je među Jevrejima bio poznat i kao "Jerusalim Zapada".

Nakon okupacije nacističke Nemačke za manje od dve godine oko 75 odsto holandsko-jevrejskog stanovništva je ubijeno.

Prema zvaničnim podacima, 1939. godine u Holandiji je živelo oko 140.000 holandskih Jevreja, među njima oko 24.000 do 25.000 nemačko-jevrejskih izbeglica koje su pobegle iz Nemačke 1930-ih, dok se 1947. godine, dve godine nakon završetka Drugog svetskog rata, na popisu u Holandiji 14.346 osoba izjasnilo kao Jevreji.